Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu và câu chuyện của PVD

     Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu sẽ có thể có lợi cho nhà đầu tư khi nền giá thấp hơn sẽ có thể củng cố xu hướng tăng giá cho cổ phiếu. Tuy nhiên, trong phần lớn các trường hợp thì việc các doanh nghiệp chuyển từ trả cổ tức sang tiền mặt có thể cho thấy hoạt động kinh doanh chính hay khả năng tạo tiền của doanh nghiệp gặp vấn đề.

Tóm lược:

• Bối cảnh hoạt động kinh doanh của PVD
• Kết quả của dòng tiền kém là việc trả cổ tức bằng cổ phiếu

     Năm 2015 ngành dầu khí chịu ảnh hưởng nặng nề từ việc giá dầu bốc hơi gần một nữa giá trong năm 2014. Từ mức đỉnh 110 đô la về chỉ còn hơn 50 đô la/thùng. Giá dầu thô giảm sâu trong năm 2014 có tác động tiêu cực đến các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác dầu khí ở Việt Nam.

Tình hình xuất khẩu dầu thô và giá dầu thế giới qua các năm

Nguồn: Tổng hợp của tác giả

     Hoạt động xuất khẩu dầu thô ở Việt Nam có sự sụt giảm đáng kể. Lượng dầu thô xuất khẩu trong năm 2015 đạt 9,18 triệu tấn, giảm 1,3% nhưng kim ngạch chỉ đạt 3,72 tỷ USD, giảm tới 48,5% so với năm trước. Sự sụt giảm của giá dầu cũng khiến cho các hoạt động khoan dầu khí sụt giảm mạnh gần như xuống mức tối thiểu. Khối lượng công việc liên quan đến các hoạt động khoan giảm 20-30% so với năm trước. Như vậy PVD và các nhà thầu khoan trong khu vực chịu sự sụt giảm bởi giá dịch vụ và khối lượng công việc. Giá dầu những năm sau đó tiếp tục sụt giảm khiến lượng giàn khoan neo đậu dư thừa do thiếu các hợp đồng khai thác.

Diễn biến tình hình kinh doanh PVD qua các năm

Nguồn: bloomberg

     Kết quả kinh doanh của PVD bị ảnh hưởng nặng nề với giá dầu thế giới. Do PVD là doanh nghiệp thượng nguồn hoạt động trong lĩnh vực khai thác và thăm dò dầu khí. Kể từ năm 2014 thời điểm giá dầu sụt giảm mạnh thì doanh thu PVD liên lục sụt giảm mạnh, kéo theo lợi nhuận sau thế sụt giảm. Điều này tác động đáng kể đến các chính sách phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp. Đặc biệt là chính sách cổ tức mà doanh nghiệp đã thực hiện trong một thời gian dài.

     Từ năm 2008 PVD đã thực hiện chính sách chia cổ tức bằng tiền mặt ổn định và đều đặn qua các năm cho cổ đông và duy trì chính sách này cho đến năm 2015. Giai đoạn đó cũng chính là giai đoạn tăng trưởng mạnh về hoạt động kinh doanh của PVD cũng như dòng tiền của PVD là tăng trưởng tốt. Năm 2008 tỷ lệ chi trả cổ tức bằng tiền mặt là 25%, 2010 là 20%, các năm sau đó tỷ lệ chi trả đều đặn mỗi năm là từ 10-20%. Việc trả cổ tức định kỳ như vậy sẽ làm hài lòng các cổ đông của PVD.

Giá cổ phiếu PVD qua các năm

Nguồn: Bloomberg

      Năm 2015 là năm PVD thực hiện thay đổi chính sách cổ tức tiền mặt ổn định sang trả cổ tức bằng cổ phiếu kết hợp với trả cổ tức bằng tiền mặt. Đây là năm khó khăn của doanh nghiệp bởi giá dầu tiếp tục sụt giảm. Dòng tiền của doanh nghiệp năm 2015 cũng sụt giảm đáng kể. Và để giữ được niềm tin của nhà đầu tư cũng như cần phần lợi nhuận chưa phân phối để tái đầu tư hoặc dự phòng nên doanh nghiệp đã quyết định chi trả cổ tức bằng cổ phiếu. Hơn nữa khi chia cổ tức bằng cổ phiếu doanh nghiệp có thể tăng vốn điều lệ giúp gia tăng được hạn mức vay khi cần đến nguồn vốn từ ngân hàng.

     Tuy nhiên việc chia cổ tức bằng cổ phiếu trong thị trường ảm đạm có thể khiến cho các nhà đầu tư không hài lòng. Khi thị trường giá xuống chia cổ tức bằng cổ phiếu tạo giảm giác giá giảm do điều chỉnh giá, nhà đầu tư sẽ càng không muốn nắm giữ cổ phiếu