Năm 2021: Xu hướng thị trường chứng khoán việt nam 6 tháng cuối năm

       Thị trường chứng khoán Việt Nam nằm trong nhóm thị trường chứng khoán tăng trưởng nhiều nhất trong 6 tháng đầu năm. Dòng tiền từ các nhà đầu tư đã vượt trội so với giao dịch của khối ngoại và nhà đầu tư tổ chức đã là lực đỡ chính của thị trường trong suốt thời gian qua. Sau khi tình hình dịch bệnh dần trở nên nghiêm trọng thì thị trường chứng khoán đã bắt đầu rung lắc mạnh trong những phiên gần đây. Câu hỏi được các nhà đầu tư đặt ra lúc này là liệu các yếu tố cơ bản của thị trường có còn tốt trong thời gian tới hay không. Trong bài viết này, tác giả sẽ đưa ra quan điểm về việc xu hướng thị trường chứng khoán dựa trên các diễn biến trong tình hình cơ bản của doanh nghiệp niêm yết trong thời gian qua.

Tóm lược:

• Thị trường chứng khoán Việt Nam được giao dịch với mức P/E được đánh giá là rẻ và EPS sẽ tiếp tục tăng trưởng. Tuy nhiên, nếu loại bỏ đi phần EPS các ngân hàng, thì P/E của thị trường lúc này không còn hấp dẫn nữa.
• Dòng vốn huy động các doanh nghiệp đã sụt giảm mạnh trong quý 1, nhiều khả năng tiếp tục trì trệ cho đến cuối năm
• Nhưng tiềm ẩn rủi ro lớn nhất đến từ ngành bất động sản, việc này có thể đem đến rủi ro cho ngành ngân hàng

Đánh giá lại động lực tăng trưởng EPS của thị trường

       Thị trường chứng khoán Việt Nam đang được giao dịch với mức chỉ số P/E là 18,5 và được đánh giá là vẫn còn rẻ nếu xét đến bối cảnh EPS của toàn thị trường được dự báo tăng trưởng 20-25% trong các quý tới.

      Tăng trưởng EPS đang là yếu tố chính giải thích về mặt cơ bản cho mức tăng trưởng của thị trường trong thời gian qua. EPS của các doanh nghiệp tăng trưởng mạnh trong kết quả quý 1 vừa rồi. Tuy nhiên, mức tăng trưởng lợi nhuận có sự phân bổ không đồng đều giữa các ngành, lợi nhuận phần lớn đang tập trung rất lớn vào các cổ phiếu ngân hàng. Theo thống kê, tổng lợi nhuận của 13 ngân hàng niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam đã chiếm đến hơn 42% tổng lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết trong quý 1 năm 2021. Tuy nhiên, nếu loại phần lợi nhuận chiếm hầu hết bởi ngành ngân hàng, thì mức tăng trưởng EPS thực tế là rất thấp và khi đó chỉ số P/E của thị trường có thể đã vượt mức 25 lần.

       Trong bối cảnh dịch bệnh, hoạt động tín dụng các ngân hàng đều bị ảnh hưởng, do đó các ngân hàng đã nhanh chóng thực hiện chiến lược đa dạng hóa nguồn thu và giảm chi phí hoạt động. Các ngân hàng đẩy mạnh tăng tỷ lệ CASA, tận dụng được vốn huy động rẻ, tạo điều kiện mở rộng hệ số NIM song song với việc tăng thu phí từ dịch vụ. Mặt khác, chi phí hoạt động cũng được tiết giảm đáng kể thông qua việc cơ cấu lại bộ máy nhân sự, ứng dụng chuyển đổi số.

Hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp niêm yết trì trệ trong nhiều quý

       Bên cạnh đó, hoạt động đầu tư các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam trong quý 1 vẫn đang ở mức rất thấp và có sự phục hồi khá chậm. Mặc dù mức tăng đầu tư mở rộng đã có sự cải thiện so với mức đáy vào cuối quý 2 năm 2020, nhưng giá trị trung bình đầu tư của 3 quý hiện tại vẫn thấp hơn nhiều so với mức đầu tư mở rộng của giai đoạn trước.

       Trong bối cảnh dịch bệnh đang tiếp tục lan tràn ra các tỉnh phía Nam thì khả năng dòng vốn đầu tư và huy động của các doanh nghiệp sẽ có thể tiếp tục sụt giảm trong báo cáo quý 2 sắp tới và cả trong 2 quý cuối năm. Điều này càng được củng cố khi số liệu vĩ mô tháng 6 được công bố đã cho thấy chỉ số PMI của các doanh nghiệp Việt Nam đã sụt giảm đột ngột khi số lượng đơn hàng từ xuất khẩu đang sụt giảm mạnh.

Biểu đồ: Mức tăng đầu tư mở rộng toàn thị trường và tăng trưởng chỉ số VN-Index

       Điều đáng lo nhất cho thị trường sẽ đến từ thị trường bất động sản. Dù giao dịch của các cổ phiếu bất động sản khá trầm lắng trong thời gian qua do các dòng ngân hàng, vật liệu và chứng khoán thu hút mạnh dòng tiền. Tuy nhiên, bất động sản vẫn là một ngành huyết mạch của thị trường, không chỉ bởi quy mô vốn hóa mà còn bởi mối liên hệ mật thiết với các cổ phiếu ngân hàng. Nếu như triển vọng kinh doanh của ngành ngân hàng đang là điểm tựa chính cho thị trường trong những tháng tiếp theo thì sự lao dốc của các doanh nghiệp bất động sản trước tình hình dịch bệnh phía trước là một tiềm ẩn rủi ro lớn nhất cho thị trường.

       Ngành bất động sản tiếp tục cho thấy dấu hiệu đuối sức kéo dài trong nửa đầu năm 2021. Theo số liệu từ CBRE, số căn hộ chào bán trong quý 2/2021 chỉ đạt 1.644 căn, giảm 60% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, lượng tiêu thụ căng hộ giảm đến 66% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 1.581 căn hộ. Xu hướng này sẽ có thể tiếp tục kéo dài khi dịch bệnh vẫn còn phức tạp, thu nhập của người dân chịu ảnh hưởng lớn.

       Mặt khác, sự sụt giảm trong hoạt động kinh doanh các doanh nghiệp ngành bất động sản sẽ dẫn đến tác động tiêu cực lên hiệu quả kinh doanh của ngành ngân hàng bất động sản luôn là ngành chiếm tỷ trọng lớn trong danh mục cho vay của ngân hàng. Việc sụt giảm hiệu quả kinh doanh của ngành bất động sản và ngân hàng sẽ kéo theo suy giảm trong mức EPS của toàn thị trường, qua đó đẩy mức P/E tăng cao, tạo áp lực điều chỉnh lớn cho thị trường trong mức định giá.

       Dựa trên việc phân hóa trong dòng vốn đầu tư của các ngành nghề trong thời gian tới thì có thể thấy rằng thị trường sẽ có sự phân hóa rất lớn trong thời gian tới dựa trên xu thế giảm là xu thế chung của thị trường.

Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online, ngày 18/07/2021