Giải mã khó khăn khiến quỹ đầu tư thị trường tiền tệ khó xuất hiện ở Việt Nam
Ở Việt Nam vẫn chưa có sự xuất hiện của các quỹ đầu tư thị trường tiền tệ. Có nhiều lý do giải thích cho vấn đề trên nhưng trước hết chúng ta hãy điểm qua những thực trạng của thị trường tiền tệ của Việt Nam.
Tóm lược:
- Thực trạng thị trường tiền tệ Việt Nam
- Một số lý do làm cho quỹ đầu tư thị trường tiền tệ khó xuất hiện ở Việt Nam
Trái ngược về các sản phẩm đa dạng trên thị trường tiền tệ của các nước phát triển như được mô tả ở trên thì các sản phẩm trên thị trường tiền tệ của Việt Nam khá nghèo nàn. Hoạt động trên thị trường tiền tệ thường được đồng nhất với thị trường liên ngân hàng do đó khi bàn đến thị trường tiền tệ thì người ta lại bàn đến hoạt động cho vay qua đêm của các ngân hàng với nhau. Có nhiều lý do chính giải thích tại sao hoạt động trên thị trường liên ngân hàng ở Việt Nam diễn rất sôi nổi:
Thứ nhất, thị trường tiền tệ là một công cụ chính cho việc điều hành chính sách của NHNN. Khác với các nước thì việc điều hành chính sách tiền tệ là đặt mục tiêu trực tiếp với khối lượng cung tiền qua nghiệp vụ thị trường mở trên thị trường tiền tệ, qua đó ảnh hưởng đến chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, chứ không thông qua mục tiêu trung gian lãi suất như NHTW ở Mỹ và Châu Âu. Với nghiệp vụ thị trường mở thì NHNN sẽ mua bán lượng trái phiếu chính phủ ngắn hạn với các Ngân hàng nhà nước để điều tiết lượng cung tiền.
Thứ hai, do đặc điểm của hệ thống ngân hàng Việt Nam có tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn cao hơn rất nhiều so với các nước. Khi đó, trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng nhanh của các ngân hàng thương mại ở Việt Nam thì các ngân hàng hoàn toàn có thể rơi vào cảnh thiếu hụt thanh khoản nhất thời để đáp ứng các điều kiện an toàn vốn từ NHNN. Điều đó khiến vay trò của các khoản vay thanh khoản giữa các ngân hàng phát huy tác dụng. Các hoạt động liên quan đến cân đối thanh khoản giữa các ngân hàng sẽ diễn ra khi các ngân hàng dư thừa thanh khoản sẽ có thể cho vay các ngân hàng thiếu hụt thanh khoản.
Thứ ba, do các doanh nghiệp Việt Nam có mức độ tín nhiệm không cao nên rất ít các doanh nghiệp phát hành ra các thương phiếu cũng như các chấp phiếu ngân hàng. Điều đó khiến các thị trường tiền tệ rất thiếu hụt các sản phẩm này. Với khả năng tiếp cận vốn dễ dàng từ hệ thống ngân hàng nên các doanh nghiệp hoàn toàn có thể dễ dàng tiếp cận Trong khi đó các sản phẩm trên thị trường repo vẫn chủ yếu diễn ra giữa các định chế tài chính khác nhau.
Thứ tư, phần lớn các định chế tham gia vào khu vực thị trường tiền tệ vẫn chủ yếu là NHNN và các ngân hàng thương mại. Hoạt động của các định chế phi ngân hàng như các doanh nghiệp chứng khoán và các quỹ đầu tư diễn ra cũng rất ít.
Tóm lại, trường tiền tệ ở Việt Nam là nơi thực hiện các mục tiêu điều hành chính sách hơn là nơi có thể cung cấp các công cụ đầu tư ngắn hạn. Chính trong bối cảnh đó khiến cho các điều kiện để hình thành các quỹ đầu tư thị trường tiền tệ ở Việt Nam là rất khó.
