Cổ phiếu tiêu biểu năm 2015: Cổ phiếu PPC sụt giảm khi ngành điện gặp nhiều khó khăn
Ngành điện vốn được xem là một trong những ngành phòng thủ do có doanh thu ổn định. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng cổ phiếu của ngành tiện ích lại có diễn biến kém tích cực trong năm 2015 do bối cảnh ngành gặp nhiều khó khăn do điều kiện tự nhiên cũng như yếu tố biến động giá của các đồng ngoại tệ, đặc biệt yên Nhật có ảnh hưởng rất nhiều đến các doanh nghiệp ngành điện. Cổ phiếu PPC của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại là cổ phiếu tiêu biểu chịu ảnh hưởng mạnh bởi yếu tố này trong năm.
Tóm lược:
- Kết quả kinh doanh không thuận lợi do yếu tố tỷ giá đồng yên Nhật tác động
- Hoạt động đầu tư của PPC cũng giảm trong những năm gần đây khi không ghi nhận thêm khoản đầu tư mới nào
- Những khó khăn chung của ngành đã khiến không chỉ kết quả kinh doanh mà giá cổ phiếu của PPC cũng sụt giảm mạnh đến gần 30% giá trị
Với hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh điện năng. Doanh nghiệp hiện đang quản lý vận hành 02 Nhà máy nhiệt điện, gồm 06 tổ máy có tổng công suất phát điện 1.040 MW. Mỗi năm, PPC sản xuất và cung cấp cho hệ thống điện lưới quốc gia khoảng 6 tỷ KWh. Nhằm nâng cao công suất điện của hệ thống điện Việt Nam, cũng như đáp ứng nhu cầu điện năng ngày càng tăng, đẩy mạnh chương trình điện khí hóa toàn quốc thì doanh nghiệp đã tăng cường hiệu suất hoạt động đáng kể. Năm 2015, tỷ giá yên Nhật tăng mạnh đã ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả hoạt động của các doanh nghiệp nhiệt điện nói chung và PPC nói riêng.
Doanh nghiệp đã ghi nhận lợi nhuận sau thuế giảm hơn 46% so với năm trước trong khi doanh thu vẫn duy trì tương đương năm trước ở mức 7.665 tỷ đồng. Lợi nhuận gộp đã cải thiện do chi phí khấu hao giảm lợi nhuận sau thuế giảm do chi phí tài chính PPC đã tăng vọt gần 6 lần lên 733 tỷ đồng, do dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh và tổn thất đầu tư 325 tỷ đồng.
Biểu đồ: Doanh thu thuần và biên lợi nhuận gộp của PPC giai đoạn 2012-2015
Thêm vào đó, khoản lỗ chênh lệch tỷ giá do đồng yên Nhật tăng mạnh. Các doanh nghiệp nhiệt điện đa số có tỷ lệ nợ ngoại tệ cao, do vay nợ từ nguồn vốn ODA hoàn lại chủ yếu đến từ Nhật Bản. Vì vậy, việc VND mất giá khoảng 4-5% so với đồng JPY trong năm 2015, đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh của những doanh nghiệp vay nợ ngoại tệ, do phải hạch toán các khoản lỗ chênh lệch tỷ giá vào chi phí tài chính.
Biểu đồ: Tỷ giá JPY/VND năm 2015
Trong những năm gần đây, hoạt động đầu tư của PPC có sự sụt giảm mạnh. Trong năm 2015, doanh nghiệp không có hoạt động đầu tư nào nổi bật, chủ yếu là các khoản đầu tư góp vốn vào các công ty liên kết điển hình, như Công ty Cổ phần nhiệt điện Hải Phòng với dự án lớn trong năm như nhà máy nhiệt điện Hải Phòng 2 với vốn góp trong năm tăng lên 1.257 tỷ đồng.
Biểu đồ: Tăng vốn đầu tư của PPC giai đoạn 2012-2015
Không chỉ kết quả kinh doanh, giá cổ phiếu trong năm của PPC cũng bị ảnh hưởng chủ yếu bởi sự biến động giá của đồng yên Nhật. Từ sự thay đổi trong chính sách tiền tệ của Chính phủ Nhật, đồng yên Nhật đã tăng giá mạnh. Đồng yên Nhật tăng giá đã làm gia tăng chi phí tài chính của doanh nghiệp từ khoản vay quốc tế bằng đồng yên từ năm 2006 dẫn đến lợi nhuận sau thuế giảm mạnh. Cổ phiếu giảm mạnh 30% trong 9 tháng đầu năm, cùng với xu hướng biến động của đồng yên. Đến thời điểm cuối năm, giá cổ phiếu PPC mới có chút khởi sắc do khoản lỗ tỷ giá trong năm được giảm bớt, khi tỷ giá điều chỉnh nên giá cổ phiếu phần lớn đi ngang trong những tháng cuối.
Biểu đồ: Diễn biến giá cổ phiếu PPC và VN-Index
Ngoài PPC, các doanh nghiệp khác trong ngành điện cũng không tránh khỏi tình trạng kết quả kinh doanh không khả quan. Yếu tố biến động về tỷ giá của các đồng ngoại tệ vẫn sẽ là một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp ngành điện nói chung cũng như PPC nói riêng phải đối mặt trong giai đoạn tới.
