Các doanh nghiệp ở thị trường đang phát triển gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn cổ phần
Chúng ta cần lưu ý rằng, ở thị trường vốn đang phát triển mặc dù thị trường cổ phiếu là tên gọi nổi bậc trên các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, thị trường cổ phiếu không phải là một kênh đầu tư thực sự huy động vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp niêm yết.
Tóm lược:
- Nhà đầu tư quan tâm điều gì trên thị trường vốn
- Doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc huy động vốn
Ở các quốc gia đang phát triển, hệ thống ngân hàng đóng vai trò là nguồn cung cấp vốn chính cho các doanh nghiệp, khi đó các doanh nghiệp sẽ dễ dàng trong việc tiếp cận nguồn vốn hơn so với việc huy động vốn trên thị trường chứng khoán. Hơn nữa ở các thị trường chứng khoán các quốc gia đang phát triển, phần lớn giá trị giao dịch thuộc về các nhà đầu tư cá nhân.
Trong khi đó, các nhà đầu tư chủ yếu quan tâm đến việc giao dịch cổ phiếu trên thị trường thứ cấp hơn việc đầu tư vào mua cổ phiếu doanh nghiệp trên thị trường sơ cấp. Các cổ đông là nhà đầu tư cá nhân họ cũng rất e ngại trong việc mua thêm cổ phần của các doanh nghiệp, nhà đầu tư cá nhân sẽ quan tâm đến việc giao dịch chứng khoán nhiều hơn việc góp vốn vào trong các doanh nghiệp. Do đó, các công ty lớn thường gặp rất nhiều khó khăn trong việc huy động vốn, rất nhiều trường hợp các công ty ở các thị trường đang phát triển, ví dụ như ở Việt Nam khi họ niêm yết sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong việc huy động vốn thậm chí trong thị trường thứ cấp, thanh khoản của những cổ phiếu này rất thấp.
Thông thường trong những đợt IPO rất ít công ty có thể huy động nguồn vốn đáng kể từ các nhà đầu tư cá nhân. Việc hạn chế trong huy động vốn khiến cho thị trường chứng khoán ở các quốc gia đang phát triển nói chung và thị trường Việt Nam nói riêng là nơi giao dịch cổ phiếu hơn là kênh huy động nguồn vốn.
Những số liệu thống kê cho thấy rằng ở Việt Nam hằng năm nguồn vốn vay thêm của các doanh nghiệp niêm yết lớn hơn rất nhiều lần số nguồn vốn có thể huy động từ việc phát hành cổ phiếu. Tương tự như vậy, việc phát hành trái phiếu đối với các doanh nghiệp niêm yết thì việc phát hành cổ phiếu là điều kiện đầu tiên để họ phát hành trái phiếu ra công chúng. Tuy nhiên, dựa trên các điều kiện phát hành cổ phiếu còn quá khó khăn thì việc phát hành trái phiếu đối với phần lớn các doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn, ở các thị trường như Việt Nam thì việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp chủ yếu thực hiện bởi các hợp đồng riêng lẻ giữa các tổ chức phát hành với các ngân hàng thương mại liên quan.
Do đó, về bản chất vai trò của các thị trường chứng khoán ở các quốc gia đang phát triển là không lớn và các doanh nghiệp phần lớn vẫn phụ thuộc vào phần vốn vay ngân hàng để có thể tài trợ cho việc mở rộng dài hạn.
