BlackPink và góc nhìn phát triển kinh tế

Tóm lược:

• Sự chênh lệch giữa quy mô và mức vé
• Câu chuyện về tỷ lệ tiết kiệm giữa hai quốc gia

Cuối tuần này sẽ diễn ra hai đêm diễn của nhóm nhạc Black Pink tại sân vận động Mỹ Đình với dự kiến sẽ có hơn 26.000 lượt khán giả mỗi đêm. Đây có thể được xem là một trong những buổi biểu diễn âm nhạc tầm cỡ quốc tế có quy mô lớn nhất ở Việt Nam từ trước đến nay. Tuy nhiên, những số liệu và những thông tin từ sự kiện này có thể gợi mở cho chúng ta một số vấn đề cần suy ngẫm.

Tour lưu diễn khắp toàn cầu của nhóm nhạc Black Pink sẽ tiếp tục nối dài chặng đường với điểm lưu diễn kế tiếp ở Hà Nội. Hình minh họa bên dưới cho thấy thông tin về các quốc gia lưu diễn của Blackpink trong suốt một năm qua. Họ đã lưu diễn đến các Châu lục trên thế giới, từ Á sang Âu, sang Châu Mỹ rồi đến cả Châu Đại Dương với tổng số quốc gia lưu diễn gần 20 quốc gia. Phần lớn các quốc gia Black Pink đi qua đều là những quốc gia mà dân số có thu nhập cao so với mức trung bình toàn cầu, bên cạnh một số ít quốc gia có mức thu nhập, trong đó có Việt Nam.

Sự chênh lệch giữa quy mô và mức vé

Trong số 20 quốc gia nói trên thì Việt Nam là quốc gia có thu nhập bình quân thấp nhất bên cạnh Philippines và Indonesia. Các quốc gia khác ở khu vực như Thái Lan và Malaysia đều có mức thu nhập lần lượt gấp gần 2 lần và 4 lần so với Việt Nam. Trừ các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á nói trên thì hầu hết các quốc gia khác mà Black Pink lưu diễn đến đều là những quốc gia có mức thu nhập cao gấp nhiều lần Việt Nam, với mức chênh lệch trung bình từ khoảng 8-12 lần.

      Buổi hòa nhạc diễn ra ở sân vận động Mỹ Đình với sức chứa tối đa 40.000 khán giả. Tính trung bình mỗi đêm diễn sẽ có khoảng 26.000 vé được bán ra. Nếu thị trường Việt Nam vé cũng được bán chạy 100% như các show diễn trước thì tổng lượng khán giả tham gia hai đêm diễn sẽ lên đến 52.000 khán giả. Tổng lượng khán giả trong hai đêm diễn ở Hà Nội sẽ đưa Hà Nội vào top 7 xét về quy mô khán giả trong tất cả chuyến lưu diễn của nhóm nhạc này trong năm qua.

      Dù là quốc gia có mức thu nhập thấp hơn tuy nhiên mức giá vé xem chương trình của Black Pink ở Việt Nam cao hơn đáng kể so với các quốc gia khác. Nếu so sánh giữa mức giá vé cao nhất ở các buổi biểu diễn khác trong top 7 thì mức giá vé ở Việt Nam cũng vào nhóm cao nhất. Mức giá vé VIP tại buổi biểu diễn tại Đài Loan, Indonesia là khoảng 7 triệu đồng, ở Thái Lan là 6,4 triệu đồng. Trong khi mức giá vé VIP ở Việt Nam là 9,8 triệu đồng. Mức giá vé rẻ nhất ở Thái Lan chỉ là 800.000 đồng, trong khi ở Việt Nam là 1,2 triệu đồng.

       Theo quy luật kinh tế thì mức giá vé sẽ phải phụ thuộc nhiều vào mức thu nhập trung bình của quốc gia diễn ra buổi nhạc. Đồng thời, để bán được số ghế lớn hơn thì các phương án tài chính về mức giá cần phải được điều chỉnh cho phù hợp. Mối quan hệ giữa mức giá và lượng cầu sẽ thể hiện thông qua hệ số co giãn. Khi nhà sản xuất quyết định tăng giá thì họ đang nghĩ rằng lực cầu sẽ không phản ứng đáng kể và người tiêu dùng sẽ thực hiện tiêu dùng sản phẩm đó bằng cảm xúc hơn là lý trí. Mức giá vé trung bình giữa đêm diễn ở Việt Nam và đêm diễn ở Tokyo là 165 đô la so với 110 đô la, trong khi mức thu nhập trung bình của người Nhật hơn gấp 10 lần thu nhập trung bình của người Việt. Như vậy, việc xem một đêm nhạc Black Pink của người Nhật cũng chỉ giống như việc họ đi xem kịch trong nước, tương đương với thu nhập của họ, trong khi người Việt Nam tiêu tốn tương ứng với một tháng lương trung bình của một người lao động cơ bản.

Câu chuyện về tỷ lệ tiết kiệm giữa hai quốc gia

Câu chuyện của Hàn Quốc có thể là một câu chuyện rất đặc biệt về quá trình phát triển kinh tế và sự dịch chuyển nền kinh tế của họ giữa các ngành nghề khác nhau. Nếu như cách đây 60 năm thì quy mô nền kinh tế Hàn Quốc vẫn còn thua kém rất nhiều nền kinh tế Việt Nam thì giờ đây Hàn Quốc đã trở thành một quốc gia phát triển. Họ không những trở thành một quốc gia công nghiệp phát triển mà còn là một cường quốc trong việc cung cấp các dịch vụ giải trí cao cấp cho cả Châu Á nói riêng và thế giới nói chung. Các phim của Hàn Quốc luôn làm mưa làm gió tại các thị trường Châu Á, âm nhạc của Hàn Quốc cũng đạt đến đỉnh cao với rất nhiều nhóm nhạc và các bộ phim tầm cỡ quốc tế.

       Để phát triển một nền kinh tế phát triển thì Hàn Quốc cũng đã phải trải qua một giai đoạn dài với các chính sách thắt lưng buộc bụng để tập trung cho việc tích lũy và phát triển kinh tế quốc gia. Trong giai đoạn 1960 – 1980, sự kỷ luật trong quản lý chính trị, kinh tế thông qua tiết kiệm của hộ gia đình để nhằm đóng góp sự thịnh vượng của đất nước được đẩy mạnh. Các chiến dịch tuyên truyền được thực hiện rộng rãi dưới thời các tổng thống Hàn Quốc, bắt đầu từ Thủ tướng Park Chung Hee. Các hành vi mua sắm các sản phẩm ngoại quốc xa xỉ được xem là hành động thiếu đạo đức và không yêu nước. Người Hàn khi đó luôn ưu tiên sử dụng các hàng hóa sản xuất trong nước, dù các sản phẩm mới sản xuất vẫn còn chất lượng chưa tốt và không đủ khả năng cạnh tranh nước ngoài. Chính tinh thần đó của người Hàn đã giúp các doanh nghiệp trong nước có cơ hội để phát triển và từng bước cạnh tranh sòng phẳng với các hàng ngoại nhập và dần dần tiến ra thị trường nước ngoài.

      Một điểm khá ngạc nhiên đó là tỷ lệ tiết kiệm hiện tại của Hàn Quốc cũng cao hơn Việt Nam rất nhiều dù mức độ phát triển của hai quốc gia là khác nhau. Thông thường, đối với các quốc gia trong giai đoạn phát triển thì thường sẽ khuyến khích người dân có một tỷ lệ tiết kiệm cao, để khuyến khích tinh thần tiết kiệm và hoạt động đầu tư trong nước. Hàn Quốc là một quốc gia khuyến khích tiết kiệm tuy nhiên hiện tại họ lại đang là quốc gia đi đầu trong việc khuyến khích các hoạt động tiêu dùng các sản phẩm không thiết yếu ở các quốc gia khác.  

     Trong giai đoạn phát triển kinh tế mạnh và chuyển mình sang những ngành nghề cao cấp của thập niên 80 và 90 thì thậm chí mức tiết kiệm của họ có thể lên đến trung bình 40% GDP và kéo dài trong suốt một thập niên. Việt Nam chỉ mới bắt đầu bước vào giai đoạn phát triển nhưng tỷ lệ tiết kiệm của chúng ta vẫn còn rất thấp, đặc biệt là nếu so sánh với mức tiết kiệm của những quốc gia đã tăng trưởng nhanh trong quá khứ như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc. Tỷ lệ tiết kiệm của Việt Nam đã sụt giảm mạnh từ năm 2014 khi nền kinh tế bắt đầu dịch chuyển sang khuynh hướng nền kinh tế tiêu dùng và vẫn đang nằm trong vùng thấp trong suốt 30 năm qua.

       Việc chi tiêu cho bất kỳ một vật phẩm hay dịch vụ gì là quyền tự do của mỗi cá nhân tuy nhiên khi đứng trên bình diện quốc gia thì rõ ràng một quốc gia không thể nào phát triển thịnh vượng nếu như giới trẻ của quốc gia chỉ đang chỉ lao động phục vụ mục tiêu chi tiêu, đặc biệt là các sản phẩm xa xỉ thay vì đầu tư cho việc phát triển bền vững của bản thân.

SaigonTimes, 07/2023